Benim gibi yüksek katta oturan apartman sakinlerinin veya işyeri yüksek katta olanların, asansörlere bakış açısı farklıdır.Çünkü her gün mutlaka bir kere görüşürsün kişisel asansörünle.Metresin gibidir.Aileni günlerdir göremediğin olsa bile asansörü görürsün.Ona binip inmek, girip çıkmak artık bağımlılık yaratmıştır.Kısa yolculuk beraberliği olsa dahi hatırası çoktur.O asansör düğmelerinin dili olsa da konuşsa, ışığı olsa da yansa, alarmı olsa da ötse.
Tabi artık devir değişiyor. Eski asansör zevki yaşatmıyorlar insana.Giriyorsun asansöre, bir müzik arka fon ver çalsın usulca, kapısı kendiliğinden kapanıyor zahmetsiz, yukarı mı çıkıyorsun, aşağıya mı iniyorsun belli değil bir titreme yok içeride, kısa süre sonra ivme yavaşlıyor usulca, uzun bir "diiiiin" sesine takriben kısa "doon" sesiyle kapın kendiliğinden açılıyor, sen inmeden kapanmıyor oooohhoooho.Böyle zevk mi olur?
Zevk dediğin, katlardan indikçe ara kat duvarları görmeni sağlayan sabıkalı eski asansöre binmektir.O hareket ettikçe bir katın eskimiş duvarını görürsün, bir o kattaki asansör kapısını.Bir kapıdan buzlu camdan süzülen güneş ışığı, bir duvar karanlığı.Duvar - kapı frekansını takip ederek asansör hızını anlarsın."Ulan tam arada asansör kalırsa, dışarı nasıl çıkarım lan?" dedirttirir o geçişler insana.
Yalnız o tren-öküz ilişkisine benzer nice heyecanlı dakikalarım sayesinde çok önemli bir husus saptadım.Kat asansör kapılarına tamam eyvallah, çocuksun, attın cikleti ağzına, yapıştırmasını kapıya zevkle yapıştırıp imzanı koydun anladım onu, tamam.Ya peki o arada asansör hareket halinde iken, hızla önünden geçen duvarlarda görünen yapıştırmaları nasıl becerip oraya yapıştırıyorlar ya?
Mantığı nedir yani ? Çocukken hareket halinde bir asansörde "dur" düğmesine basıp - hoş o hiç "dur" olmadı bende, hep "stop"tu benimkiler - "Şuraya bi He-Man yapıştırayım dur hele ehü ehü" diyen şahıs şu zamanda tecavüzcü olmuş mudur? Bundan keyif alan, tacizden nasıl bir keyif alır ? Ya da tam duvardan geçiş anında yapıştırmayı göremedi diye asansörü durdurup inceleyen bir nevrotik var mıdır?
Böyle neden ve nasıl diye sorgulamaya başladım ya, daha neler çıkar şimdi.
Mesela neden çağırılan asansörlere çok kısa bir süre içerisinde binilmesi gerekir ? Tüm gün öyle camış gibi hareketsiz duran asansörü belki de ilk seferi için sen çağırırsın, senin kata doğru yavaş yavaş zincir sesleri duyula duyula gelmeye başlar, o arada asansör gelene kadar bari ayakkabılara misal bir fırça atayım dersin, tam işin bitmeye yakın o asansörün kata geldiğini gösteren "ççutang!" sesini duyarsın.Aceleyle fırçayı atıp,kapıyı kapatıp tam asansörü açacaksındır ki "ççççttoong!" diye hareket eder.Elin 2-3 sefer zorlar böyle kilitlenmiş kapıyı.Hani aslında o "çççtoong!" diyip gitmiştir velakin verilmek istenen mesaj "şşllaaakk!!" tır. Ve o kaçan asansörün de hiç mesela 3 kat gidip döndüğü görülmemiştir ha.Kıçına ateş düşmüş gibi gider.Çıkabileceği en üst kat ve inebileceği en alt kat hedefidir.Hareketi çaktı kaçtı zaten.
Bir de asansörü kaçırmanın üstüne çağıran kişinin asansörü bekletme hadisesi vardır. Hani medeniyetten hallice yararlandığımız için, tabir-i caizse medeniyet az da olsa bizleri yaladığı için o merdiven boşluğuna "Asansörü bırakır mısınız?" diye kibarca sesleniriz. O hatta "mısınız..sınız. ız z.." şeklinde ekolu gider karşı tarafa. Tabi ben genelde hiç görmedim "A tabii .bii bi.i ii .. " diye bir yanıt gelip asansörün bırakıldığını.E anlamıyor öküz ? Ne yapacaksın ? Başlarsın güm güm güm diye asansör kapısına. O aynı titreşimle katlara ulaşır, yer gök inler.Bu vurmalarına "Hadi be kardeşim be" diye efelenmeni de ekledinmi hey yavrum be senden kralı yok.Anca o saatten sonra gerekli uyarı alınır ve asansör senin kata doğru aheste aheste gelmeye başlar, ki sen o arada cık cık cık diye hala söylenme aşamasındasındır.Asansör gelir, kapıyı açarsın, karşındaki aynaya en karizmatik bakışını fırlatırsın, bu normal olandır. Ama bir de işte asansörün içerisinde asansörü bekletenle gelme olayı da var. Kapıyı açarsın süpriiiiz.E demin bağırıyordun ? Aha karşında eleman hadi.İşte o zaman sanki o demin dana gibi bağıran sen değilmişsin gibi karşındaki şahısa yavşak bir ifadeyle tebessümle karışık "Merhabaalaar" dersin.Hani hayvanın biri vurdu bağırdı kaçtı gitti, ben değildim hesabı.
Yukarıda ayna demişken, ne zaman aynada kendime baksam, asansör bir katta aniden durur ve ben o arada aynaya bakarken yakalanırım.Aynadaki görüntüsüyle göz göze gelirim.
Asansörde bir de yukarı doğru çıkarken siz, ara bir katta birisi asansörü çağırması da enfes bir durumdur. Durunca kapıyı açar, bakar içerisinde birisi var, ama şimdi çağırmış açıp kapamak olmaz. "Yukarı mı ?" diye sorar. Hani kapıyı açmak zorunda, açmazsa ayıp ya. E açınca da " Naber ya görüşemiyoruz " diyemiyor, o yüzden saçma bir soru yöneltir insanoğlu. Hem de cevabını bile bile. Yukarı mı ne lan ? Yok asansör parabolik hareket ediyor. Salınımdayız şu an bir yukarıııı bir aşağııı, hayatta böyle değil mi zaten.. Ha bir de açmayanlar var tabi, ama kesinlikle ses çıkarmazlar asansörün kapısı önünde. Asansör durur, sen beklersin kapıyı birisi açsın diye. Açılmaz böyle ama o buzlu camdan silüetlerini farkedersin. Suratlarında gergin "Biz çağırdı isek topuz" ifadesi vardır.
Ha bir de ara katta durdurup, aynı kat istikametine gitme arzusunda olanların yönelttiği soru var. İçerideki kalabalığı süzer şöyle, "Acaba beni de alır mı ?" diye sorar.Sen idrak edemiyor musun, gerizekalı mısın? Ben asansör görevlisi miyim ? "Siz daha iyi bilirsiniz, ben binme işinde yeniyim" mi bu ne bu ? "Biz bu asansörün yerlisiyiz, alır bence.Bugüne kadar kimleri almadı" diyen var mı ?
Asansörler, arkadaş gruplarıyla asansöre binenlerde nedense gruptaki insanlara lunapark etkisi yaratır. Herkes heyoo hoolleey obareey diye biner asansöre.Lan asansör lan bu.O ufacık yerden en fazla 10 saniye sonra çıkacaksın.Gözden ırak, yaramazlık yapalım duygusu nedir ? Mutlaka bu gruplarda aralarında bir salak vardır ama.Ki bu salak korkusuzdur ve bunu ispatlamak için, mal mal hareketler yapar, sağa sola sallanıp, zıplayıp asansörü düşürmeye çalışarak etrafına korku salar, ki genelde bu salaklar çok yediği için beyin damarları tıkanmıştır, o yüzden hayvan cüsselidir, haliylen asansör cidden de durur.Asansör bile anlar yani. "4 kişilik dedik ama siz bir hayvan sokmuşsunuz" Öyle ara katta kalan asansörde böğürerek gülme sesleri yankılanır.
Bir de sadece erkeklerden oluşan gruplar vardır.Bu grupta mutlaka bir tane beyinsiz mevcuttur.Kendisi aynı zamanda şakacıdır. Hareket halinde iken ossurup aniden "dur" düğmesine basar. Diğerlerinde tabi neden durduk soruları oluşurken kafalarında, o beyinsiz olan pis pis gülümsemeye başlar.Gülmeden anlam çıkaramazken grubun üyeleri, asansörü saran bir kokuyla asansör kapısını yumruklamaya ve kat düğmelerine basmaya çalışırlar böğürerek.Ama gaz sahibi o düğmelerin önünde durarak basmalarını engeller.Bu nasıl bir zevktir ? Kendisi de o kokunun içerisinde herkesin çırpınmasını izler.Nihayet birisi kat düğmesine basar ve böğürerek inerler.
Gaz demişken hiç oldu mu size bilmem ama asansörde yalnızken gazın gelir, haliylen serbest bırakırsın kendini, nasılsa aşağı inene kadar gaz difüzyona uğrar diye.Tam salarsın o arada mutlaka biri ara kattan çağırır biner. Şimdi mekanda bir koku var ama bir de fakirin ümidi var."Acaba anlamış mıdır ?" dersin.Ulan zaten 2 kişisiniz.Ya sen yaptı ya o.E o kendisinin yapmadığını biliyor zaten. E ossuran asansör değil. E oldu mu şimdi ?
Bir de arkadaş grubu olarak asansöre katılımlarda, grubun içinde mutlaka agorafobisi klostrofobisi seksofobisi homofobisi olan vardır, ve direk belli eder kendisini.Eğer gruptan biri şaka yapmaya kalkarsa, "Yapmayın böyle şakalar yaaaa lütfeeaen sinirleniyoruuum bende elevafobi var lütfen yaaa" diye tepkisini gösterir, gereken ilgiyi ve ciddiyeti toplar ama minik bir aradan sonra mutlaka bir salak son kez korkutmak ister. "Ya yapmasana be!" uyarısı son uyarıdır, anlaşılır.Devamı grubun dağılmasına neden olur.
Asansörde basılı olan kat düğmesine neden ısrarla bir kez daha basanlar vardır ? Hani rezervasyon mu alınıyor ya da bankada sıra fişi mi bu ? Basmış birisi belli zemin kata iniyor mesela ışığı yanıyor. Her gelen bir kere basar. "Biz de gidiyoruz". Vapur mu bu ? Hani almadan gitmeyeceğiz mi ? Oraya basın yolcu olduğunuzu anlayalım.Ya da liderlik duygusu mu ? "Ben bastım ulan! Ben nereye siz oraya!"
Bir de arkadaş grubu olarak asansöre katılımlarda, grubun içinde mutlaka agorafobisi klostrofobisi seksofobisi homofobisi olan vardır, ve direk belli eder kendisini.Eğer gruptan biri şaka yapmaya kalkarsa, "Yapmayın böyle şakalar yaaaa lütfeeaen sinirleniyoruuum bende elevafobi var lütfen yaaa" diye tepkisini gösterir, gereken ilgiyi ve ciddiyeti toplar ama minik bir aradan sonra mutlaka bir salak son kez korkutmak ister. "Ya yapmasana be!" uyarısı son uyarıdır, anlaşılır.Devamı grubun dağılmasına neden olur.
Asansörde basılı olan kat düğmesine neden ısrarla bir kez daha basanlar vardır ? Hani rezervasyon mu alınıyor ya da bankada sıra fişi mi bu ? Basmış birisi belli zemin kata iniyor mesela ışığı yanıyor. Her gelen bir kere basar. "Biz de gidiyoruz". Vapur mu bu ? Hani almadan gitmeyeceğiz mi ? Oraya basın yolcu olduğunuzu anlayalım.Ya da liderlik duygusu mu ? "Ben bastım ulan! Ben nereye siz oraya!"
Bir de asansörde komşunuzla karşılaştı iseniz, hani boş boş işte tavana, yere, ilerleyen kat ışıklarına bakma yerine sessizliği bozma amaçlı "Eee nasılsınız?" diye sorarsın.O cevap verir, bahtsızlıktır ki okul iş güç evlilik tüm sorular ardına gelir.Yıllardır aramamış sormamışsın lan, asansörde gördün demi aklına geldi bunlar. Sormadın bugüne kadar bırak bi 10-15 saniye daha sorma. Başlar sohbet ama bir yandan da varacağın kata yaklaşırsın, çaktırmadan kat ışıklarını takip edersin. O katına yaklaştıkça konuşmanın hızı da artar.Ve kata geldiğin an soru mesela " Bana bir kere verir misin ?" olsa bile artık bitmiştir.Kata geldin bir kere. Şak diye muhabbet kesilir "İyi günler" dersin. Gereksiz bir sosyalleşme aracıdır.
Asansörlerin ne kadar çok hayatımızda yer edindiği anlaşıldı mı şimdi ? Onlarla büyüdük ya. Kaçımız asansör hareket halinde iken, önümüzden şerit halinde geçen kat kapılarını veya duvarlarını koşu yolu belirleyip, işaret ve orta parmaklarımızı futbolcu Tsubasa'nın bacakları kabul edip, parmakları vura vura hatta bazen uzun atlamalarla koşturmadık ki ? Hatta kat aralarında minik boşluklar vardır ya, şu kapının tam döşemeyle arasındaki o minik çizgiler, oralardan da Tsubasa'nın bacağının kopma ihtimalini kaldırmak için zıplatmadık mı az oyuncumuzu ? Continue şansı olmaksızın oynamadık mı ?
Asansörlerin ne kadar çok hayatımızda yer edindiği anlaşıldı mı şimdi ? Onlarla büyüdük ya. Kaçımız asansör hareket halinde iken, önümüzden şerit halinde geçen kat kapılarını veya duvarlarını koşu yolu belirleyip, işaret ve orta parmaklarımızı futbolcu Tsubasa'nın bacakları kabul edip, parmakları vura vura hatta bazen uzun atlamalarla koşturmadık ki ? Hatta kat aralarında minik boşluklar vardır ya, şu kapının tam döşemeyle arasındaki o minik çizgiler, oralardan da Tsubasa'nın bacağının kopma ihtimalini kaldırmak için zıplatmadık mı az oyuncumuzu ? Continue şansı olmaksızın oynamadık mı ?
4 vıdıvıdı:
Yemin ederim gidip bir asansörü okşayasım geldi. Çok hisli yazmışsın.İstanbul'da korku asansörleri var bir de.Genelde Şişli falan gibi semtlerde eski apartmanlarda oluyorlar.Böyle ilk icat edilmiş asansör gibi.Tel kafeslerden görünen yıpranmış halatlar falan.Onlarda da "yusuf" duygusu hakim oluyor:)
O konsepte uygun "Asansör" filmini izledim Türk filmi ama, hiçte korkmadım be Korhan.Bilakis zevk aldım :)
Ben de asansör beslemek istedim bi tane. Pek güzel bir yazı. Ele kola sağlık. Devrisi gelecek mi? Merdivenler ?
Asansörden çıkıp merdivene geçersem, oradan döşeme kolon kiriş diye giderim haliylen çok dar konularda kalırım diye düşünüyorum :) ama bir yere not ettim. yeni konu üzerinde yazıya başladım.Malum biraz içince yazabiliyorum, o da gece sızmaz isem :)
Yorum Gönder